اثربخشی آموزش شادکامی بر افزایش امید در سالمندان

اهداف: پژوهش حاضر با هدف بررسی اثر بخشی آموزش شادکامی بر افزایش امید در سالمندان صورت گرفت. مواد و روش ها: مطالعۀ حاضر از نوع کاربردی و طر ح نیمه آزمایشی پیش آزمون و پس آزمون با گروه کنترل نابرابر بود. به منظور اجرای این مطالعه، با استفاده از روش نمونه گیری دردسترس، ۲۴ نفر از سالمندان مقیم خانۀ سالمندان مشهد که موقعیت ورود به گروه نمونه را داشتند، انتخاب شدند و به طور مساوی، در دو گروه آزمایش و کنترل قرار گرفتند. در نهایت، به دلیل افت تعداد آزمودنی ها، نتایج ۲۰ نفر از آن ها، یعنی ۱۰ نفر از گروه آزمایشی و ۱۰ نفر از گروه کنترل مطالعه شد. به منظور گردآوری داده ها، از پرسش نامۀ امید اشنایدر (۱۹۹۱) با ضریب پایایی ۸۴ درصد استفاده شد. پس از اجرای پیش آزمون، آموزش شادکامی به صورت ۱۰ جلسۀ گروهی و به مدت ۵ هفته و ۲ جلسه در هفته، برای گروه آزمایش انجام شد. برای گروه کنترل، هیچ مداخلۀ درمانی صورت نگرفت و در لیست انتظار ماندند. پس از پایان آموزش، پس آزمون برای هر دو گروه تکرار شد و در مرحلۀ پیگیری، یعنی ۴۵ روز پس از اِعمال متغیر مستقل، آزمون امید برای گروه آزمایش تکرار شد. به منظور تجزیه و تحلیل نتایج، روش تحلیل پراکنش و تی هم بسته به کار رفت. یافته ها: معناداریِ رابطۀ بین متغیر وابستۀ امید و متغیر مستقل را نشان داده شد. بررسی میانگین های تعدیل شدۀ متغیر امید در گروه کنترل و آزمایش، جهت رابطه را نشان داد. مقایسۀ نمرات آزمودنی در گروه آزمایش در مرحلۀ پس آزمون و مرحلۀ پیگیری، ازطریق آزمون تی هم بسته، نشان دهندۀ تفاوت نداشتن میانگین ها در متغیر امید بود. نتیجه گیری: آموزش شادکامی، افزایش امید در سالمندان را به دنبال دارد و اثر این آموزش بر متغیر امید، در مرحلۀ پیگیری ثبات داشته است. ازاین رو، نظر به اهمیت مسئلۀ سالمندی و مسائل روان شناختی آن و با توجه به نتایج این مطالعه و آثار آموزش شادکامی در سالمندان، می توان از مجموعۀ مهارت ها و توانمندی های آموختنی آن، برای کمک به حل مشکلات روان شناختی و افزایش میزان امید در سالمندان بهره جست.